Klimaat, weer en religie

Klimaatverandering en betekenisgeving

  • Cursusnummer: 24N29
  • Vakgebied: Religiewetenschappen
  • Locatie: 's-Hertogenbosch
  • Seizoen: Najaar 2024
  • Dag: Woensdag
  • Tijd: 13.45 - 15.30 uur
  • Cursusdata: 06-nov., 13-nov., 20-nov., 27-nov., 04-dec., 11-dec.
  • Prijs: € 210.00
  • Aantal colleges: 6 college's
  • Werkvorm: Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen
  • Cursusmateriaal:

    Aanbevolen literatuur:

    Sigurd Bergmann Weather, Religion and Climate Change’ Routledge 2021. 

    ISBN 978-0-367-35880-8 (paperback) of 978-0-429-34240-0 (e-book). 

  • Opmerkingen:

    Reservedatum 18 december

Klimaat, weer en religie

We zijn ons buitengewoon bewust van klimaatverandering. De kennis over weer en klimaat is exponentieel gegroeid, de klimaatverandering gaat ongekend snel, en de invloed van de mens op het klimaat is groter dan ooit. Al gaat het om langzame veranderingen toch is klimaatverandering een ‘hot topic’ geworden dat de gemoederen erg bezighoudt. We zien demonstraties, stakingen, en debatten. Dat roept de vraag op waarom de emotionele impact van klimaatverandering zo sterk is: zit er een religieuze kant aan ons klimaat­discours? En zo ja, is dat dan nieuw? 

Deze collegereeks exploreert de betekenisgeving aan weer en klimaat. De leidende vragen zijn (a) hoe weer en klimaat geïncorporeerd zijn in schriftloze tradities met minder afstand tot de natuur, (b) hoe dit in de grote schrift-religies het geval is, en (c) hoe het klimaatprobleem en het discours daarover een centrale plaats hebben gekregen in onze belevingswereld. Verschilt de religieuze invulling van weer en klimaat per continent en klimaatzone? Monotheïsme is wel de ‘religie van de woestijn’ genoemd, waarom? Heeft onze interpretatie van weer en klimaat te maken met secularisatie?

Deze verkenning van de religieuze kant van het klimaatdiscours is op geen enkele wijze bedoeld als ontkenning van klimaatverandering, maar probeert te achterhalen hoe het praten over klimaat vorm krijgt door culturele processen. Klimaatverandering is een feit, maar hoe wij met feiten omgaan is een ander verhaal.

Opsomming onderwerpen per college:

College 1: Klimaat en klimaatverandering als motor van culturele evolutie

College 2: Regen als religieuze focus: van regenmaken tot regicide

College 3: Ethiek en klimaat: monotheïsme en ecologie

College 4: Klimaat in Hindoeïsme en Boeddhisme

College 5: Betekenisgeving in de praktijk: lokale responsen

College 6: Christendom en klimaat: van Lynn White tot anti-woke

Wouter van Beek
Wouter van Beek werkte lang als cultureel antropoloog aan de Universiteit van Utrecht, en zette van 2007-2016 de leerstoel Antropologie van de Religie aan Tilburg University. Hij verrichtte uitgebreid veldwerk onder de Kapsiki/Higi van Noord Kameroen en Noordoost Nigeria en onder de Dogon van Mali waarover hij veel publiceerde. Daarnaast deed hij onderzoek in Namibië. Zijn belangrijkste specialisaties daarin zijn de schriftloze religies, toerisme en orale tradities.