Hedendaagse filosofie (19e en 20e eeuw)
Kierkegaard, Freud, Heidegger, Sartre, Foucault, e.a.
- Cursusnummer: 23N37
- Vakgebied: Filosofie
- Locatie: Breda
- Seizoen: Najaar 2023
- Dag: Vrijdag
- Tijd: 13.50 - 15.35 uur
- Cursusdata: 29-sep., 06-okt., 13-okt., 27-okt., 03-nov., 10-nov., 17-nov., 24-nov., 01-dec., 08-dec.
- Prijs: € 300.00
- Aantal colleges: (10 colleges)
- Werkvorm: Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen
- Cursusmateriaal:
De docent stelt digitaal lesmateriaal beschikbaar. H.J. Störig, Geschiedenis van de filosofie. Utrecht: Het Spectrum, 2008v. EUR 22,- Aanbevolen: • Tatjana Kochetkova, Nelleke Canters en Rico Sneller, Pluraliteit van de levenskunsten, Antwerpen/Apeldoorn: Garant, 2017. EUR 28,30 • Hein van Dongen e.a. Wilde beesten in de filosofische woestijn. Filosofen over telepathie en andere bijzondere ervaringen, Utrecht: Ten Have, 2011. EUR 24,99 • Rico Sneller, Het raadsel Socrates. Leusden: ISVW, 2021. EUR 19,95
- Opmerkingen:
Reservedatum inhaalcollege 15 december.
Hedendaagse filosofie (19e en 20e eeuw)
In deze reeks van 10 bijeenkomsten maakt u kennis met de filosofie van onze eigen tijd. ‘Onze eigen tijd’ begint in de 19e eeuw. Toen werd de basis gelegd voor de grote denkstromingen die vooral de 20e eeuw beheersten. De hedendaagse filosofie kenmerkt zich doordat ze goeddeels geen grote, alles-verklarende systemen meer aanvaardt. Daarvoor is de crisis die het menselijk zelfbesef trof te groot. In plaats daarvan vallen woorden als ‘drift’, ‘instinct’, ‘macht’, ‘fenomeen’, ‘zelf’, ‘existentie’, ‘keuze’ of ‘beslissing’. Meer nog dan de hele voorgaande filosofiegeschiedenis reikt de hedendaagse filosofie instrumenten aan om met zingevingsvragen om te gaan. Die laatste zijn nooit gedateerd, al is onze formulering ervan soms problematisch.
Tijdens de colleges geeft de docent een overzicht in het denken van de betreffende filosoof.
Dit denken wordt gepresenteerd als een voor ons vandaag nog steeds begaanbare weg. Er is aandacht voor de spanningen, maar ook de weidse vergezichten die dat denken opent.
De docent vertrekt vanuit de intuïtie dat er aan elke filosofie een ervaring ten grondslag ligt.
Wie toegang heeft tot die ervaring, kan zich deze filosofie eigen maken. In de collegereeks zullen we proberen ons een weg naar die grondervaring te banen. Daarbij is een goede kennis van taal, begrippenapparaat en ontwikkelingsgang onmisbaar, evenals enig besef van de historische context. De docent zal connecties leggen met motieven uit kunst en literatuur.
Tijdens de colleges is er ruim gelegenheid om vragen te stellen en te reflecteren op de aangereikte ideeën en inzichten.
- Kierkegaard: existentie en angst
- Freud en de psychoanalyse: libido en verdringing
- Ludwig Klages: geest en ziel
- Ernst Cassirer: de mens als symboolwezen
- Frankfurter Schule (Benjamin, Horkheimer, Adorno): de verwoestingen van de Verlichting
- Heidegger: het Zijn en de zijnden
- Sartre: vrijheid en hypocrisie
- Foucault: macht en bevrijding
- Levinas: verantwoordelijkheid
- Derrida: de marge van het denken
Rico Sneller
Rico Sneller doceerde lange tijd filosofie en ethiek aan de universiteit Leiden. Momenteel is hij betrokken bij diverse initiatieven, zowel landelijk (Vrije Academie, ISVW, Jungiaans Instituut, Instituut voor verdrongen filosofie, Filosofisch Leerhuis Fiat lux, Filosofie Oost West) als mondiaal (Alternative Perspectives and Global Concerns, Outre-Lignes). Hij is gastdocent bij de Alfarabi universiteit te Almaty (Kazachstan) en bij de Universidad La Salle in Bogota (Colombia).
Rico Sneller houdt zich bezig met https://www.outre-lignes.org/de grensgebieden tussen filosofie en ervaring: het onbewuste, creativiteit en inspiratie, mystiek, synchroniciteit, enz. Zijn speciale belangstelling gaat uit naar denkers als Ludwig Klages, Hans Driesch, Hermann Friedmann, Carl du Prel en andere ‘psychofilosofen’.
Uit eerdere cursusevaluaties:
"Uitstekende gepassioneerde en ontzettend vakinhoudelijk gevulde docent. Chappeau!"
"Rico Sneller geeft onderhoudend en vol enthousiasme onderwijs van academisch niveau."