Opening studiejaar met lezing James Ensor (ochtend)

Graag nodigen we u van harte uit voor de opening van het cursusjaar 2024-2025 op dinsdag 17 september in het Natuurmuseum in Tilburg. Docent Josee Claassen zal het jaar feestelijk openen met een lezing over kunstenaar James Ensor. 

In 2024 is het 75 jaar geleden dat James Ensor overleed. Reden om u in de kunst en het leven van deze schilder te verdiepen. De Belgische grootmeester James Ensor wordt geëerd met een heleboel tentoonstellingen, waaronder de grote overzichtstentoonstelling “Ensors stoutste dromen. Het impressionisme voorbij” van 28 september t/m 19 januari in het KMSKA in Antwerpen.

Bijna zijn hele leven lang woonde en werkte James Ensor in Oostende. Tot zijn 57ste levensjaar zelfs in zijn ouderlijk huis. Toen verhuisde hij naar een woning verderop in de straat en daar zou hij de rest van zijn leven blijven wonen. Er waren weinig verrassende, nieuwe dingen in zijn dagelijks leven, maar die waren er des te meer in zijn kunst. Hij schilderde aanvankelijk impressionistische werken waarop hij de vrouwen uit zijn omgeving portretteerde. Zijn moeder, zijn zus.

In Brussel ontmoette hij andere jonge kunstenaars. Met hen richtte hij het kunstenaarsgezelschap Les Vingts op, een groep die internationaal furore maakte. James Ensor moest niets hebben van de modes in de beeldende kunst waar zijn collega kunstenaars en bloc voor vielen. Geen pointillisme voor hem, geen neo-impressionisme. Hij gebruikte het licht en de helderheid van de kleuren van de impressionisten en combineerde dat met een wereld vol aangeklede maskers en geraamten. Zijn eigen omgeving, zijn eigen leven, maar vooral ook zijn eigen opvattingen zien we terug in die wondere wereld. 

Hij was een groot muziekliefhebber, speelde fluit en harmonium en componeerde, ook al kon hij geen noot lezen. U gaat zijn muziek horen. Zijn beeldend werk inspireerde ook andere componisten. Ook daarvan gaat u wat horen. 

Er is geen andere kunstenaar die zozeer een beeld van zichzelf heeft gecreëerd en gepromoot als James Ensor. Je ziet hem voortdurend in zijn eigen werk opduiken, als Christus, als skelet, als een soort ridder, tussen zijn vrienden en als insect. Hij schreef over zijn positie in de kunstwereld, vaak verontwaardigd en boos, zo dat je bijna zou gaan denken dat hij geen succes had. Maar dat had hij wel  – en hoe! Hij verkocht goed en allemaal bezochten ze zijn atelier, de kunstenaars, wetenschappers, schrijvers en politici. De Belgische koning Leopold verhief hem zelfs in de adelstand. 

Kortom, materiaal genoeg voor een heerlijke lezing met muziek over deze bijzondere kunstenaar.

Programma

10.30 – 11.20 uur            Blok 1: Lezing deel 1

11.20 – 11.40 uur            Koffie/theepauze

11.40 – 12.30 uur            Blok 2: Vervolg lezing

12.30 uur                          Afsluiting