Leergang Algemene westerse kunstgeschiedenis deel 1

In dit eerste deel van de vierdelige leergang starten we bij de culturen in het oostelijke Middellandse Zeegebied: Kreta en het Griekse vasteland. Hiervan bespreken we de architectuur, beeldhouwkunst en vaasschilderkunst. De harmonische beeldtaal van de klassieke beeldhouwkunst en tempelbouwkunst zal een blijvende inspiratiebron zijn voor de eeuwen die volgen (al zal dat vooral blijken bij de volgende leergangen). 

De Romeinen namen veel van de Griekse beeldtaal over, maar het doel van hun kunst was anders, meer politiek gericht. In deze cultuur ontwikkelt zich de portretkunst met zeer realistische resultaten. Ook zijn er overblijfselen die we bij de Grieken missen, zoals frescoschilderingen, woningarchitectuur (Pompeï en Herculaneum), en utilitaire (aquaducten en badhuizen) en evenementengebouwen (het amfitheater zoals het Colosseum). 

Tijdens de Romeinse cultuurperiode komt het christendom op, dat staatsgodsdienst wordt en de inhoud van kunst en architectuur gaat bepalen in de kerkenbouw en zijn decoratieve programma’s. In Zuid-Europa (Rome, Ravenna) worden kerken met schitterende mozaïeken versierd, die tot op heden niets aan pracht hebben ingeboet. In de vroegchristelijke en romaanse kunst komt een nieuw medium op: het handgeschreven boek, met uitgebreide en kleurrijke verluchtingen. Het christendom bedient zich van een eigen symboliek, waaraan we veel aandacht zullen besteden. 

We verlaten Zuid-Europa en vertrekken naar Ierland, Duitsland en Frankrijk. Ook maakt de schilderkunst zich los van de muur, en worden op wandkleden en altaarstukken complexe verhalen uitgebeeld. Temperaverf wordt vervangen door olieverf, met als voorlopig hoogtepunt de schilderkunst van de Vlaamse Primitieven en Jheronimus Bosch. De beeldhouwkunst maakt zich voorzichtig los van de kerkmuur en verzelfstandigt. De totale tijdsspanne die we doorlopen: van 1500 voor Christus tot ca. 1500 na Christus.

Opsomming onderwerpen per college:

College 1-2: Inleiding, Griekse kunst

College 3-4: Romeinse kunst

College 5-6: Vroegchristelijke kunst

College 7-8: Romaanse kunst

College 9-10: Gotische kunst