Leergang De vroege geschiedenis van Europa, deel 10 (Tilburg)

Elke periode heeft zijn eigen merites. Het is opvallend dat de fascinerende tiende eeuw vaak vergeten wordt. Daar doen we in deze cursus wat aan. Magyaren en Vikingen zijn de bekendste volkeren die de bestaande staatsstructuren in die periode ondermijnen. Het Karolingische rijk schudt op zijn grondvesten en gaat ten onder aan onderlinge verdeeldheid en zwakke leiders. Regionale edellieden zien hun kans schoon en doen een greep naar de macht. In dat proces ontstaan ook de eerste kastelen voor zowel de nieuwe elite als voor de aan hen ondergeschikte lagere adel.

Intussen heeft zich een nieuwe religieuze speler op het Europese toneel gemeld: de Islam, die zich vooral in het zuiden en het oosten van het voormalige Romeinse rijk laat gelden. Het Oost-Romeinse rijk, ten onrechte ook Byzantijnse rijk genoemd, heeft alle moeite om overeind te blijven. Ten noordoosten daarvan zij n het de Slavische volkeren die zich laten gelden en aan de basis staan van staten als Polen en Rusland.

Het Oost Frankische rijk neemt het heft in eigen handen en de Ottoonse dynastie slaagt erin een geheel nieuwe staat in het centrum van Europa op te bouwen en de Magyaren te verslaan. Het West Frankische rijk valt in grote brokken uit elkaar en de koning regeert nog slechts over een klein stukje in de omgeving van Parijs en heeft machtige buren. In het oosten hebben Vikingen, of Waräger, nieuwe rijken gesticht o.a. bij Kiev, dat de bakermat van het latere Rusland zou worden. 

Rond het jaar 1000 heeft Europa al enigszins vorm gekregen, ook in de Slavischsprekende gebieden. Het Angelsaksische Engeland, dat het zwaar te verduren kreeg onder de heerschappij van de Vikingen, heeft zoveel aan doorzettingsvermogen ingeleverd dat het in 1066 niet opgewassen blijkt te zijn tegenover de Normandiërs, min of meer verfranste Vikingen aan de Kanaalkust. We maken dus kennis met een periode van grote veranderingen en vernieuwingen in Europa.

Opsomming onderwerpen per college:

College 1: De vroege Islam

College 2: Het Oost-Romeinse rijk

College 3: Europa in de tiende eeuw

College 4: De eerste kastelen

College 5: De Slavische volkeren

College 6: Het ontstaan van Rusland

College 7: Het ontstaan van het Duitse rijk

College 8: Het ontstaan van Frankrijk

College 9: Europa rond 1000

College 10: Het ontstaan van Engeland

Deze cursus maakt onderdeel uit van een leergang, maar kan ook prima afzonderlijk worden gevolgd.