Nieuwe docent aan het woord: Gerbrand van Hout

In deze nieuwe rubriek stellen wij nieuwe docenten nader aan u voor.
Deze keer is dat Gerbrand van Hout, afgestudeerd in 1984 aan de Universiteit van Tilburg en gewerkt in de verslavingszorg, een polikliniek van een psychiatrisch ziekenhuis en een algemeen ziekenhuis. In 2008 is Gerbrand gepromoveerd aan de UVT. Dit najaar geeft Gerbrand in Breda de cursus “Waarom we doen wat we doen, gedrag in kaart en verklaard.”              
——-          
Waarom doe je dat nou?!
In feite is dit, ondanks het vraagteken, vaak geen échte vraag, maar eerder een vermaning: ‘dat flik je me niet meer!’ Maar het is zeker geen gek idee om die vraag eens letterlijk te nemen: waarom doe je wat doet?

Binnen de cognitieve gedragstherapie wordt deze vraag beantwoord met de oneliner ‘gedrag is een zinvolle reactie op een betekenisvolle situatie’. Een groot deel van mijn werkzame leven verduidelijk ik dit antwoord, veelal tijdens hun opleiding of in een lezing, aan onder meer psychologen, huisartsen en praktijkondersteuners, en natuurlijk ook aan mijn patiënten tijdens de therapiesessies. De laatste tijd deel ik deze kennis ook in een wat luchtiger vorm, zoals in mijn theatercollege ‘Waarom doe je dat nou?!’

Om alvast een tip van de sluier op te lichten: wij doen wat we doen omdat we, al dan niet terecht, van mening zijn dat het ons iets gaat opleveren, we willen er als het ware een voordeeltje uithalen, dat is het ‘zinvolle’ van de reactie, van ons gedrag. En dat doen we in een betekenisvolle situatie, een situatie die voor ons betekenis heeft, beter nog: die wij betekenis géven, wij zijn immers betekenisgevende wezens. Hoe dit kan leiden tot ongewenst en gewenst gedrag en hoe wij ons gedrag, indien gewenst, zouden kunnen aanpassen, leg ik graag uitgebreider uit tijdens de cursus.

Cognitieve gedragstherapie is overigens niet louter een verzameling van effectieve therapieën het is ook een manier van kijken naar, vooral menselijk, gedrag, met de nadruk op leertheorieen, hoe wij gedrag, zowel ongewenst als gewenst, via dezelfde leerprincipes léren (en in feite niet kunnen áfleren). Hierbij gaat het niet alleen om zogeheten ‘overt’ (openlijk, uiterlijk) gedrag, gedrag dat je kunt waarnemen, maar ook om ‘covert’ (bedekt, innerlijk) gedrag, zoals gedachten en gevoelens, die elkaar vaak wederzijds beïnvloeden.

Met deze cursus bij HOVO Brabant denk ik de ideale mix van college en een meer relaxte sfeer, zonder de stress van examens en tentamens, werk- en tijdsdruk en studiebelasting, te kunnen vinden, waarbij ik ook qua leeftijd en levenservaring een mooie aansluiting voorzie met de toehoorders. Ook hoef ik via deze cursus niet zozeer bij te dragen aan de therapeutische vaardigheden van collegae in opleiding, maar mag ik bijdragen aan het begrijpen van en begrip hebben voor ons eigen gedrag en dat van anderen. Het gaat hier overigens niet alleen over gedrag waarmee we niet zo blij zijn en dat we misschien willen verminderen of veranderen, maar zeker ook over het ontwikkelen of uitbreiden van gewenst gedrag, wat dan weer kan bijdragen aan een waarde(n)vol bestaan.De ondertitel van de cursus is ‘Gedrag in kaart en verklaard’. Hiermee wil ik aangeven dat we in eerste instantie ons gedrag (denken, voelen, doen) in kaart gaan brengen (wát doen we en in welke situatie?) en vervolgens dat gedrag gaan verklaren (waaróm doen we dat?). Daarbij zullen ook vormen van ongewenst gedrag (met name angst- en stemmingsproblemen) de revue passeren, waarvan we allemaal, in meer of mindere mate, last van kunnen hebben; kun je ook op die manier nog iets aan de cursus hebben.

Kijk hier voor meer informatie over deze cursus van Gerbrand van Hout.