De ivoren toren van de kunstenaar

Het Symbolisme in de beeldende kunst 1880-1910

De symbolistische stroming in de beeldende kunsten en de literatuur aan het eind van de negentiende eeuw -het zogeheten fin de siècle- zijn niet uit het niets ontstaan. Er zijn diverse invloeden, voorbeelden en voorgangers aan te wijzen in de kunstgeschiedenis. Ook houdt de stroming niet abrupt op, maar gaat op in verschillende 20e -eeuwse kunstvormen. 

Rond 1880 zijn er steeds meer kunstenaars en schrijvers die zich aangetrokken voelen tot een mystieke, religieuze of literaire kunst. Volgens hen moet kunst niet de zintuiglijk waarneembare realiteit uitbeelden, maar de droom, de fantasie, het verhevene exploreren. Vooral in Frankrijk bereikt het symbolisme grote hoogten met de exotische, vreemde roman A Rebours van J.K. Huysmans die als een soort bijbel van de beweging wordt gezien. 

Maar ook grote namen als Odilon Redon, Maurice Denis, Gustave Moreau en Paul Gauguin voelen zich verwant met de nieuwe beweging in de kunst. In de Belgische en Nederlandse kunst vindt hun gedachtengoed veel weerklank, bij kunstenaars als James Ensor, Fernand Khnopff en Jan Toorop. Thema’s als stilte, de nacht, de dood en sprookjesachtige onderwerpen worden populair in hun werk. 

Tijdens deze cursus worden alle mogelijke facetten van deze boeiende stroming belicht en verhelderd. Zo ontstaat een breed overzicht van de beeldende kunst vanaf de romantiek tot en met de abstracte moderne kunst, met het symbolisme als belangrijke schakel. 

Opsomming onderwerpen per college:

College 1: Introductie, de wortels van het symbolisme

College 2: Hoogtijdagen van het Franse symbolisme 

College 3: Symbolisme in België
College 4: Symbolisme in Nederland 
College 5: Nabloei en invloed