Leergang psychologie, deel 4

De relatie tussen lichaam en geest wordt veel besproken maar slecht begrepen. De wens om invloed te kunnen uitoefenen op onze lichamelijke gezondheid door middel van psychische wilskracht leidt tot de populariteit van trainingen zoals als die van 'Iceman' Wim Hof of van mindfulness en meditatie. Is er bewijs dat we met onze psychologische toestand onze lichamelijke toestand, en omgekeerd, kunnen beïnvloeden? Deze vraag staat centraal tijdens deze cursus.

Het bio-psycho-sociaal model gaat uit van een interactie tussen de psyche van de mens, de sociale omgeving en het functioneren van het lichaam. Zo blijkt dat niet alleen lichaamsprocessen een invloed op de psychische gesteldheid van de mens hebben maar ook omgekeerd: uw psychische toestand en gedrag kan lichamelijke ziekte veroorzaken of verergeren. Zo blijkt stress te leiden tot een verhoogde kans op infecties en vatbaarheid voor virussen en resulteren psychologische interventies in sommige gevallen in een aantoonbare verbetering van lichamelijke functies. Hoe zit deze wisselwerking in elkaar? Het veld van de gezondheidspsychologie richt zich op de bestudering van dit snijvlak van lichaam en geest met behulp van een open geest en wetenschappelijke methoden.

In deze cursus wordt de relatie tussen lichaam en geest besproken. Na een korte inleiding in de psyche van de mens worden verschillende lichamelijke processen besproken, en de rol die de psyche hierin speelt. Er wordt uitgebreid stil gestaan bij zowel normale lichamelijke processen als bij ziekteprocessen zoals de rol van emoties bij het doen ontstaan en het herstel van kanker en hart- en vaatziekten. Ook wordt het modebegrip 'stress' uitgeplozen om beter te begrijpen wat het nu eigenlijk is en wat we er tegen kunnen doen. Verder zullen we leren waarom pijn bij uitstek een onderwerp is waar psychologen van meerwaarde kunnen zijn en we gaan onderzoeken wat er waar is van het veelbesproken placebo-effect. Alternatieve geneeskunde: alternatief of al te naïef?

Opsomming onderwerpen per college:

College 1: Biopsychosociaal model: een inleiding

College 2: Biopsychosociaal model: vervolg

College 3: Stress

College 4: de psychologie van pijn 

College 5: de psychologie van pijn (vervolg)

College 6: Placebo 

College 7: Placebo (vervolg)

College 8: Ingebeelde ziekten en somatische fixatie

College 9: Ingebeelde ziekten en somatische fixatie (vervolg)

College 10: Emoties en gezondheid

Deze cursus maakt deel uit van de leergang Psychologie maar kunt u ook als losse cursus volgen.