Hoe kunnen we het huidige Rusland beter begrijpen?
Ruslandexperts buigen zich over het ondoorgrondelijke Rusland van nu
- Cursusnummer: 25V11
- Vakgebied: Mens en maatschappij
- Locatie: Tilburg (Schouwburg-Concertzaal Tilburg)
- Seizoen: Voorjaar 2025
- Dag: Woensdag
- Tijd: 13.30 - 15.15 uur
- Cursusdata: 12-mrt., 19-mrt., 26-mrt., 02-apr., 09-apr.
- Prijs: € 212.00
- Aantal colleges: 5
- Werkvorm: Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen
- Cursusmateriaal:
Aanbevolen literatuur:
Gijs Kessler (2022) Rusland: Land dat anders wil zijn: Vijfentwintig jaar van binnenuit. Amsterdam: Prometheus;
Dido Michielsen (2013) Moscow Times: Het Russische avontuur van Derk Sauer en Ellen Verbeek. Amsterdam: Nieuw Amsterdam;
Hubert Smeets (2015) De wraak van Poetin: Rusland contra Europa. Amsterdam: Prometheus
- Opmerkingen:
Reservedatum inhaalcollege 16 april
Hoe kunnen we het huidige Rusland beter begrijpen?
De Russische inval in Oekraïne markeert het einde van een tijdperk. Na bijna drie jaar oorlog is het land niet alleen grondig veranderd, maar voor ons ook praktisch ontoegankelijk geworden. Met een aantal bekende experts uit journalistiek en wetenschap gaan we kijken wat daar aan de hand is en welke ontwikkelingen daaraan hebben bijgedragen.
Drs. Hubert Smeets: Waarom liep het na 1990 allemaal zo anders dan voorspeld?
Na een kwart eeuw is Rusland veranderd in een imperialistische staat die desnoods gewapenderhand zijn verloren rijk wil herstellen. Waarom liep het na 1990 allemaal zo anders dan voorspeld? Smeets, vanaf 1990 correspondent voor NRC Handelsblad in Moskou, lardeert zijn betoog met persoonlijke ervaringen.
Derk Sauer: Hoe is het medialandschap sinds de jaren ’90 in Rusland veranderd?
Sauer was tot aan de oorlog media-ondernemer in Moskou en uitgever van succesvolle bladen.
In zijn college laat hij zien hoe de persvrijheid in Rusland door Poetin wordt afgebroken om de oorlog te winnen. Waarbij hij ook in wil gaan op de vraag: Is onze mediastrijd een technologie-oorlog aan het worden?
Dr. Gijs Kessler (IISG): De Russische economie in oorlog
Op de failliete Sovjeteconomie wist Rusland een functionerende markteconomie op te bouwen. Die economie had wel één zwakke plek: afhankelijkheid van olie en gas. De economische ineenstorting werd door de oorlog tegen Oekraïne en de westerse sancties ternauwernood voorkomen. Dit college gaat over de sterktes en zwaktes van een economie in oorlog.
Dr. Gulaz Sibgatulinna (UvA): Hoe ervaart "de gewone Rus" de oorlog?
Wie is “de gewone Rus” eigenlijk? Hoe zit het met de verdeling van de oorlogslast, omdat vooral de lagere klassen en etnische minderheden worden getroffen. Waarom protesteren veel groepen in Rusland niet tegen de oorlog, maar beschouwen deze als een kans om hun levensstandaard te verbeteren?
Dr. Rieke Leenders (oud-UU): Hoe staat het nu met de maatschappelijke status van Oekraïners in Rusland?
Verschillende golven Oekraïners streken ooit, al dan niet gedwongen, in Rusland neer. Vanwege de oorlog krijgen zij in Rusland opeens een andere sociale status. Vele Russen zien hen als een vijfde colonne die vanzelfsprekend partij voor Oekraïne zou kiezen. Leenders, antropoloog en Ruslandkenner laat zien dat het allemaal genuanceerder ligt.
Rieke Leenders en gastdocenten
Dr. Rieke Leenders, antropoloog en Rusland-deskundige, eerder werkzaam bij de afdeling Culturele Antropologie, Universiteit Utrecht, HOVO Utrecht en bij Russische universiteiten. Zij organiseert en geeft colleges over Rusland bij HOVO en andere instellingen (Rusland-colleges) en is lid van de wetenschappelijke adviesraad van het Nederlands Instituut in Sint-Petersburg. Voor HOVO Brabant is zij inhoudelijk verantwoordelijk voor de Leergang ‘De “Russische ziel” ofwel de tragedie van een volk’, voor extra Ruslandcursussen en voor de gastdocenten.
De gastdocenten:
Drs. Hubert Smeets: Smeets is medewerker van NRC en medeoprichter van het kenniscentrum platformraam.nl. Als historicus en journalist schrijft hij over binnenlandse en buitenlandse politiek. Smeets heeft verschillende boeken over Rusland op zijn naam staan. In 2004 verscheen Erfenis van een wereldrijk. Van Sovjet-Unie tot Rusland, dat hij samen met fotograaf Oleg Klimov maakte. Uit 2015 stamt De wraak van Poetin. Rusland contra Europa.
Derek Sauer: Sauer was tot aan de oorlog in Oekraïne media-ondernemer in Moskou. Zijn Vedomosti is onder hem uitgegroeid tot het meest succesvolle financiële dagblad van Rusland. Andere bekende bladen die hij in Rusland heeft uitgegeven zijn The Moscow Times en Russische versies van Playboy, Cosmopolitan, FHM en Men's Health. Na februari 2022 verdween de vrije nieuwsgaring in Rusland en haalde Sauer met succes de nieuwssites The Moscow Times en Meduza naar Nederland.
Dr. Gijs Kessler: Kessler is senior onderzoeker aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in de sociale en economische geschiedenis van Rusland en de Sovjet-Unie. Van 2002 tot 2016 woonde en werkte hij in Moskou, waar hij naast zijn werk voor het IISG lesgaf aan het prestigieuze bachelorprogramma van de New Economic School. In 2022 publiceerde hij het boek Rusland: Land dat anders wil zijn, een terugblik op de dertig jaar verandering in Rusland die hij van nabij meemaakte.
Dr. Gulaz Sibgatullinna: Sibgatullina is universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam en gastonderzoeker aan George Washington University. Eerder studeerde ze in Moskou (Linguïstische Staatsuniversiteit) en Mainz (Johannes Gutenberg Universiteit). Ze is gepromoveerd aan de Universiteit Leiden met een proefschrift over de wisselwerking tussen taal en religie in Rusland. In 2020 publiceerde zij Languages of Islam and Christianity in Post-Soviet Russia.