Leergang De vroege geschiedenis van Europa, deel 8 (Nijmegen)
In de vijfde eeuw groeien de fragmenterende krachten het bestuur van het West-Romeinse Rijk boven het hoofd. Langzaamaan wordt het bestuur en de economie in deze gebieden overgenomen door Germaanse leiders die nauw verbonden zijn met de Romeinse leefwereld.
Het verdwijnen van de laatste keizer (in 476) betekent dan ook geen einde van de Romeinse cultuur. Die wordt alleen voortaan vormgegeven door Germaanse leiders en krijgt daardoor in de eeuwen daarna steeds meer een eigen signatuur. De nadruk ligt in deze cursus vooral op die transitieperiode, waarin het ‘Romeinse’ steeds verder vervaagt en plaats maakt voor een nieuw type samenleving. Vroeger heette deze periode ‘de donkere middeleeuwen’, maar die term is niet terecht. Er is niets duisters aan en het zijn ook nog geen middeleeuwen.
We maken kennis met Germaanse groepen die eerder een belangrijke rol speelden in de laat-Romeinse tijd, zoals Alamannen, Bourgonden, Franken, Gepiden, Goten, Hunnen en Vandalen.
In het noordwesten zijn het Frankische leiders als Hilde-rik en Hlodowic die de transitieperiode vormgeven en onder hun impulsen ontstaat er een nieuw Frankisch rijk dat, vanwege een illustere voorouder, bekend staat als het Merovingische rijk. We weten er veel van.
Niet alleen vanwege de talrijke opgravingen, maar ook omdat de geschiedenis ervan is geboekstaafd door o.a. bisschop Gregorius van Tours. Daarmee wordt duidelijk gemaakt dat kerstening in de 5de t/m 8ste eeuw een hoofdthema was in die periode. Dat wil niet zeggen dat het zesde gebod (‘U zult niet doden!’) overal werd nageleefd. Integendeel zelfs. Deze periode is een van de bloedigste uit de vroege geschiedenis van Europa. En mede daardoor één van de meest interessante! Aan de orde komen de volgend onderwerpen:
Opsomming onderwerpen per college:
College 1: ‘Barbaren’ in Europa
College 2: Goten en Hunnen
College 3: Vandalen, Bourgondiërs, Gepiden en Alamannen
College 4: Franken
College 5: Hilde-rik
College 6: Hlodowic
College 7: Politieke ontwikkelingen in het Merovingische rijk
College 8: Kerstening in het Merovingische rijk
College 9: Dagelijks leven in het Merovingische rijk
College 10: Begravingen in het Merovingische Rijk
Deze cursus maakt onderdeel uit van een leergang, maar kan ook prima afzonderlijk worden gevolgd.
