Vreemden, vijanden & vrienden

Bijna 35 jaar terug voorspelde Francis Fukuyama ‘het einde van de geschiedenis’. Alle wereldproblemen zouden hun oplossing naderen, met dank aan vrije markt en liberale democratie. 

Vanaf 11 september 2001 werd duidelijk dat dit een illusie was. De War on Terror volgde, evenals een golf van nieuwe terreuraanslagen. Rechtspopulisten namen in toenemende mate de islam op de korrel. De Vrije Markt mondde uit in de kredietcrisis van 2008, met massale frustratie als gevolg. Deze leidde weer tot serieuze uitdagingen aan de liberale democratie als Brexit, en de verkiezing van Donald Trump tot president van de VS. Hele groepen mensen bestrijden elkaar bovendien vandaag de dag fel – soms ‘live’, vaker via social media – op issues als afkomst, gender en racisme; wel of niet laten vaccineren; en de vraag of klimaatactie urgent is dan wel dure onzin. 

Zijn onvrede en wantrouwen werkelijk wijdverspreid, of gaat het hier om extremen die uiteindelijk weinig vertellen over het geheel? Dat is een van de vragen die we behandelen in deze cursus, naast natuurlijk de vraag: waar komen de polarisatie en woede uit voort, bij degenen die erdoor gegrepen worden? 

Tegelijkertijd is het de vraag hoe je uiteindelijk kunt komen tot dialoog en samenwerking; én wat er positief kan zijn aan polarisatie. Voor al deze vragen gaan we te rade bij inspirerende denkers en constructieve change makers, zoals Aristoteles, politiek filosofes Danielle Allen en Chantal Mouffe, Mahatma Gandhi en Martin Luther King. Ook is er de nodige ruimte voor de ervaringen en vragen van cursisten zelf.