Napels, een duivels paradijs
Uit de uitzinnige taferelen afgelopen lente toen Napoli na 33 jaar weer voetbalkampioen van Italië bleek dat de lokale identiteit in Napels nog onverminderd vitaal is.
Tijdens deze themadagen zal blijken dat die lokale identiteit al uit de klassieke oudheid stamt.
Al voor de Romeinse aristocraten gold de provincie Campanië immers als een paradijs op aarde, waar zij zich in hun villa’s de genietingen van de spectaculaire natuur van de baai, en de verlokkingen van het ‘Griekse’ leven van luxe en verfijning in de stad Napels graag lieten aanleunen.
De spectaculaire natuurlijke ligging van de stad aan de baai aan de voet van een vulkaan hebben het culturele DNA van stad en regio in hoge mate bepaald: onder een vulkaan kun je maar beter van de dag genieten, die immers altijd de laatste kan zijn. Een talent voor levens-genieten, én de positie tussen de Griekse en de Romeinse wereld hebben in de loop van Napels’ lange geschiedenis geleid tot een aantal artistieke, intellectuele en politieke hoogte- en dieptepunten geleid.
Op de pizza, pasta en mozzarella na zijn nu met name de hoogtepunten veel minder beroemd dan ze verdienen. In tien blokken bekijken we de cultuurgeschiedenis van Napels vanuit verschillende gezichtspunten: cultureel, artistiek, politiek, sociaaleconomisch, historisch, filosofisch; en we gaan vooral op zoek naar verbanden tussen die verschillende perspectieven en hun relevantie voor de cultuur van het hedendaagse Italië, en in bredere zin zelfs van Europa, waarvoor de doorvoerhaven die Napels altijd is gebleven in zekere zin een laboratorium is.
Dagprogramma dag 1 | |
09.45 – 10.00 | Ontvangst met koffie/thee |
10.00 – 11.00 | Blok 1: Grieks Napels en de ‘kolonisatie’ van Zuid Italië: van Homeros’ Sirenen tot Vergilius’ Aeneis |
11.00 – 11.15 | Koffie/thee-pauze |
11.15 – 12.00 | Blok 2: Rome en de baai van Napels: dagelijks levenin Pompeii en de villacultuur |
12.00 – 13.00 | Napoletaanse lunch |
13.00 – 13.45 | Blok 3: Late oudheid en vroeg Christendom rond het heiligdom van Paulinus van Nola |
13.45 – 14.00 | Korte pauze |
14.00 – 14.45 | Blok 4: Lombarden, Noormannen, Arabieren en Byzantijnen in het paradijs rond Sorrento |
14.45 – 15.00 | Koffie/thee-pauze |
15.00 – 15.45 | Blok 5: De Anjou, Boccaccio en Petrarca: een vergeten hoogtepunt |
Dagprogramma dag 2 | |
09.45 – 10.00 | Ontvangst met koffie/thee |
10.00 – 11.00 | Blok 1: Aragon in Italië: culturele interactie in de westelijke Mediterranée van Alfonso tot Toledo |
11.00 – 11.15 | Koffie/thee-pauze |
11.15 – 12.00 | Blok 2: De beroemdste dichters uit de Renaissance: Pontano en Sannazaro |
12.00 – 13.00 | Napoletaanse lunch |
13.00 – 13.45 | Blok 3: Napolitaanse barok in beeldende kunst, filosofie en muziek |
13.45 – 14.00 | Korte pauze |
14.00 – 14.45 | Blok 4: Il regno e dopo: absolutisme, vooroordeel en het ontstaan van ‘la questione meridionale’ |
14.45 – 15.00 | Koffie/thee-pauze |
15.00 – 15.45 | Blok 5: Misdaad, vuilnis en regeneratie: modern Napels aan de hand van Elena Ferrante en Paolo Sorrentino |
15.45 | Afsluitend drankje |