Leergang Filosofie Deel 3, Levensfilosofie
Levensfilosofie is reflectie op de aard van de mens en het menselijk leven. We denken na over levensvragen als: waar draait het leven om? Hoe kan ik zelfverwerkelijking bevorderen? Hoe kan ik geluk bereiken? Hoe ga ik om met negatieve ervaringen als eenzaamheid, somberheid en angst? Hoe moet ik aankijken tegen mijn sterfelijkheid? Hoe kan ik mij verbinden met mijn medemens, tot de natuur, tot het omvattende mysterie van het bestaan?
Levensfilosofie is denken over dergelijke vragen om ze te verhelderen en mogelijke antwoorden te formuleren. Dit kan onze levenskunst bevorderen omdat we beter met dergelijke vragen om kunnen gaan en we een gevoel van zin en bestemming vast kunnen houden. In deze collegereeks beschouwen we deze levensfilosofische thema’s aan de hand van denkers uit heden en verleden.
We onderzoeken het geluk volgens Aristoteles en de gemoedsrust volgens Marcus Aurelius in de Oudheid. Ook bespreken we moderne schrijvers als Schopenhauer over lijden en verlossing. Vertwijfeling en religie bij Kierkegaard. Nihilisme en levensaffirmatie bij Nietzsche. Absurdisme en geluk bij Camus.
Ook bespreken we de levensfilosofische inzichten van Etty Hillesum die via haar dagboek tot ons zijn gekomen. We bouwen voort op al deze inzichten en proberen te komen tot een levensbeschouwelijke oriëntatie die past bij de hedendaagse grotendeels postchristelijke cultuur en die oog heeft voor onze verhouding tot medemens en natuur. De stelling die daarbij verdedigd wordt is dat er een vorm van religiositeit mogelijk en nodig is die ons opnieuw verbindt met de mysteries van de natuur en van het eigen bestaan. Alleen zo kan het schadelijke consumentisme en materialisme van de huidige cultuur doorbroken worden naar een meer duurzame levensstijl.
Deze cursus maakt onderdeel uit van de leergang Filosofie maar is prima afzonderlijk te volgen.
College 1: Inleiding: de levensbeschouwelijke problematiek
College 2: Geluk volgens Aristoteles
College 3: Gemoedsrust volgens Marcus Aurelius
College 4: Lijden en verlossing bij Schopenhauer
College 5: Vertwijfeling en religie bij Kierkegaard
College 6: Nihilisme en levensaffirmatie bij Nietzsche
College 7: Absurditeit en geluk bij Albert Camus.
College 8: Etty Hillesum en de volheid van het leven
College 9: Eenzaamheid en gemeenschap
College 10: Innigheid als eigentijdse levensbeschouwelijkheid
