Kerstmuziek: ongewoon vormgegeven en onbekend gebleven
Met (klassieke) Kerstmuziek kunnen we ons verbonden voelen met mensen uit vroegere tijden uit andere landen, culturen, klassen, met totaal verschillende achtergronden. Op de Themadag van dit jaar komt zowel ‘oude’ als ‘nieuwe’ Kerstmuziek komt aan de orde! Maar steeds ligt het accent op het ‘onverwachte, niet alleen voor wat betreft herkomst op aarde, betekenis en context, maar ook klankkleur en opbouw en uitvoering van het werk. Kortom, een brede waaier aan kerstmuziek, waarbinnen de diverse werken u van de ene in de andere verbazing doen belanden!
Klassieke Kerstmuziek uit de 17de eeuw: ‘Cantiones natalitiae’
Hier maken we kennis met meerstemmig gezette kerstliederen uit de Spaanse Nederlanden. Omstreeks de kersttijd werden deze gezongen door de beroepszangers van het kerkkoor samen met de koorknapen (koralen) onder begeleiding van het orgel. Ofschoon de kerstliederen geen officiële liturgischegezangen waren, werden zij tijdens of meteen na de kerkdiensten gezongen; met name na het Maria-lof.
Klassieke Kerstmuziek uit de 18de en 19de eeuw
Met name in deze eeuwen ontwikkelt de Kerstmuziek zich in vele soorten. In de klassieke muziek zijn er vormen van vooral religieuze vocale werken die het Kerstfeest belichten; daarnaast klassieke instrumentale kerstconcerten en sonates tot aan religieuze kerstliederen en traditioneel kerstgezang. Bij deze laatste twee horen onder meer opwekkingsliederen, liederen uit Taizé en veel Nederlandstalige kerkmuziek. Ook religieuze wereldmuziek in verband met het Kerstfeest is wel te vinden.
‘Moderne’ klassieke Kerstmuziek (20ste en 21ste eeuw)
De eigentijdse en hedendaagse Kerstmuziek is nog lang niet vanzelfsprekend toegangsgebied voor de ‘gemiddelde’ liefhebber van klassieke muziek. Toch tekent zich hier geleidelijk aan een verandering in af en groeit de belangstelling voor ‘Klassieke Kerstmuziek’ die na 1900 is ontstaan. En net zoals dat in voorafgaande periodes uit de geschiedenis gebeurde, ontstonden – zoals we zullen horen en zien! – ook in de hedendaagse klassieke muziek ronduit ‘pareltjes’ van aan Kerstmis gebonden composities, meer dan de moeite waard om er kennis van te nemen!
Uitgangspunt bij de hier behandelde periodes uit de Geschiedenis van de Klassieke Muziek blijft de evolutie door de eeuwen heen van zowel de geestelijke als de wereldlijke genres van Klassieke Kerstmuziek. De grote componisten en hun meesterwerken zijn hierbij de klinkende illustraties.
Uiteraard is tijdens deze themadag ook weer aandacht voor de structuur en opbouw van de muziek.
| Dagprogramma | |
| 09.45 – 10.00 | Ontvangst met koffie/thee |
| 10.00 – 11.00 | Blok 1: Introductie + Klassieke Kerstmuziek uit de 17de eeuw |
| 11.00 – 11.15 | Koffie/thee-pauze |
| 11.15 – 12.00 | Blok 2: Klassieke Kerstmuziek uit de 18de eeuw |
| 12.00 – 13.00 | Lunch |
| 13.00 – 13.45 | Blok 3: Klassieke Kerstmuziek uit de 19de eeuw |
| 13.45 – 14.00 | Korte pauze |
| 14.00 – 14.45 | Blok 4: Klassieke Kerstmuziek uit de 20ste eeuw |
| 14.45 – 15.00 | Koffie/thee-pauze |
| 15.00 – 16.00 | Blok 5: Klassieke Kerstmuziek uit de 17ste eeuw + Samenvatting en slot |
| 16.00 uur | Afsluitend drankje |
