Introductiecursus Midden-Europa
In 2004 werden tien Midden-Europese landen lid van de Europese Unie. Decennialang waren zij voor West-Europeanen verdwenen achter het ijzeren gordijn en moesten zij zich bevrijden van een communistisch systeem. Momenteel zien we dat de Midden-Europese landen zich snel en dynamisch ontwikkelen, maar we zien ook problemen met de rechtsstaat opkomen.
Wat weten wij eigenlijk van deze Midden-Europese landen en hun geschiedenis? Hoe definiëren zij hun nationale identiteit; wat is hun trots en wat zijn hun gevoeligheden? In deze cursus zal in vogelvlucht de politieke geschiedenis en de cultuurhistorie worden behandeld. Hierdoor wordt een poging gedaan de moeilijkheden maar ook de mogelijkheden van de nieuwe lidstaten van de Europese Unie beter te begrijpen. Het gaat om de landen die erfgenaam zijn van het Habsburgse Rijk, Het Pools Litouwse Gemenebest en het Koninkrijk Pruisen: Polen, Litouwen, Oost-Duitsland, Tsjechië, Slowakije Hongarije, Slovenië en Kroatië.
Opsomming onderwerpen per college:
College 1: Een overzicht van de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd tot circa 1700. We kijken naar de talen, godsdiensten en het ontstaan van de grote multinationale rijken. Aan de orde komen ook de Duitse Orde en de Turkse veroveringstocht op de Balkan.
College 2: Polen-Litouwen als de leidende grootmacht en diens opdeling aan het einde van de 18e eeuw. De Donaumonarchie als absolutistische monarchie; de opkomst van Pruisen en Rusland. Vervolgens kijken we naar de Napoleontische periode, de restauratie na het Congres van Wenen en de revoluties van 1848.
College 3: Eind 19e eeuw. De eenwording van Duitsland en het Bismarck-systeem. Opkomend nationalisme aan het einde van de 19e eeuw. Kunst en architectuur als accentuering van de nationale identiteit.De Eerste Wereldoorlog als einde van een tijdperk.
College 4: De tijd tussen de twee wereldoorlogen; kleinere natiestaten en grote minderheden. Internationale spanningen en de moeilijke positie van Midden-Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog.
College 5: Midden-Europa achter het ijzeren gordijn; de moeizame weg naar het ‘ontwikkelde socialisme’. Verschillen en overeenkomsten tussen de landen. Overzicht van de vreedzame revoluties van 1989-1991; de eenwording van Duitsland en het uiteenvallen van Joegoslavië.
College 6: Midden-Europa moeizaam op weg naar de Europese Unie en de NAVO. Sinds 2004 zijn zij lid van beide organisaties. Welke mogelijkheden en moeilijkheden ondervinden zij? Tevens een beknopt overzicht met de omgang met hun culturele erfenis.
Week 7 : Actuele situatie Oekraïne
