Menu

Op de lange termijn

Klimaat en geschiedenis

Op de lange termijn
  • Cursusnummer: 23V10
  • Vakgebied: Geschiedenis
  • Locatie: Tilburg
  • Seizoen: Voorjaar 2023
  • Dag: Woensdag
  • Tijd: 13.00 - 14.45 uur
  • Cursusdata: 08-mar , 15-mar , 22-mar , 29-mar , 05-apr
  • Prijs: € 187 5 colleges
  • Werkvorm: Hoorcollege met mogelijkheid tot vragen
  • Literatuur:

    De docent stelt digitaal lesmateriaal beschikbaar

  • Opmerkingen:

    Reservedatum inhaalcollege 12 april

Op de lange termijn

Wij weten het: de aarde warmt op en het klimaat verandert. Deze verandering heeft vooral van doen met menselijke acties sinds de industriële revolutie. De gemiddelde temperatuur op aarde is nu 1,1 graad hoger dan aan het einde van de 19e eeuw. En het is nog maar de vraag of die opwarming onder de kritieke grens van 2 graden gaat blijven, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs. 

Maar het is niet de eerste keer dat de mens met een veranderend klimaat te maken krijgt.
De oorzaken van historische klimaatveranderingen zijn in hoge mate mysterieus, de gevolgen daarentegen onmiskenbaar: landbouw- en economische crises, migratiestromen, uitbraak van ziektes en sociale onrust, om enkele te noemen. Het is voor historici een uitdagende klus om bij de bestudering en duiding van historische ontwikkelingen ook weer en klimaat te betrekken. 
Hoe reageerden mensen op slecht weer en op klimaatsveranderingen, individueel en als groep? Wat veranderde er in een samenleving als het klimaat veranderde? 

De relatie tussen klimaat en samenleving is natuurlijk subtiel en wij moeten voorzichtig zijn met vaststellen van oorzaak en gevolg. Zo werden drie belangrijke revoluties in Frankrijk, in 1789, 1830 en 1848, voorafgegaan door een koude winter en een slechte oogst, die leidden tot volksoproer. Het weer speelde dus een rol, maar het zou bepaald onzinnig zijn te zeggen dat de Franse Revolutie het gevolg was van de strenge winter van 1788……

De cursus ‘Op de lange termijn’ gaat op zoek naar die subtiele relatie in het verleden aan de hand van een aantal opmerkelijke items:

College 1. Introductie: onze kennis over het klimaat in het verleden

College 2.  Het einde van de bronstijd, de rol van de klimaatomslag

College 3.   De warme periode van de 8ste tot 14de eeuw, het tijdperk van de wijngaarden 

College 4.  De kleine ijstijd, de relatie tussen crisis en geweld en de extreme weersomstandigheden van de 17e eeuw.

College 5.   Rampspoeden door extreem weer in verschillende perioden.

Constance van der Putten

Drs. Constance van der Putten studeerde geschiedenis aan de universiteit van Nijmegen. Haar hoofdvak was sociale en economische geschiedenis. De titel van haar afstudeerscriptie luidde 'Migratie te Maastricht van 1850-1920'. Sinds 1978 doceert zij Geschiedenis aan verschillende onderwijsinstituten.

Uit eerdere evaluaties over deze docent:
"De docent kan het verschrikkelijk goed en spannend uitleggen. Ik kijk al uit naar de volgende reeks."

"De docente gaf een mooi genuanceerd beeld van de koninginnen en de tijd waarin ze leefden. Heel anders dan wat ik op school ooit heb geleerd. Vooral van Catharina de Grote heb ik een aanzienlijk genuanceerder en duidelijker beeld gekregen."